Jak odwiedzić Bazylikę św. Klemensa w Rzymie

2024 Autor: Cyrus Reynolds | [email protected]. Ostatnio zmodyfikowany: 2024-02-09 00:51

Rzym to miasto zbudowane na wielu warstwach historii, a w kilku miejscach jest to bardziej widoczne niż w Bazylice San Clemente, znajdującej się w pobliżu Koloseum. Posępnie wyglądający kościół i rezydencja dla księży studiujących w Rzymie, San Clemente, jest otoczony wysoką, nieokreśloną ścianą i nosi mały, prosty znak przy wejściu. W rzeczywistości łatwo byłoby przejść obok, a robiąc to, ominąć jedno z najważniejszych podziemnych stanowisk archeologicznych w Rzymie.

Wejdź do skromnych drzwi San Clemente, a oczaruje Cię bogato zdobiony XII-wieczny kościół katolicki ze złotą apsydą pokrytą mozaiką, złoconymi i freskowanymi sufitami oraz inkrustowanymi marmurowymi podłogami. Następnie zejdź na dół, do kościoła z IV wieku, w którym znajdują się jedne z najwcześniejszych chrześcijańskich malowideł ściennych w Rzymie. Poniżej znajdują się pozostałości pogańskiej świątyni z III wieku. Istnieją również pozostałości rezydencji z I wieku, tajnego chrześcijańskiego miejsca kultu oraz Cloaca Maxima, systemu kanalizacyjnego starożytnego Rzymu. Aby zrozumieć złożoną historię architektoniczną i archeologiczną Rzymu, wizyta w San Clemente jest koniecznością.

Krótka historia bazyliki: od kultu do chrześcijaństwa

Historia Bazyliki jest długa i skomplikowana, ale postaramy się być zwięzła. Głęboko pod witrynądzisiejsza bazylika, woda wciąż płynie przez podziemną rzekę, która jest częścią Cloaca Maxima, rzymskiego systemu kanalizacyjnego zbudowanego w VI wieku p.n.e. W kilku miejscach można zobaczyć płynącą wodę i usłyszeć ją w większości części wykopu. To tajemniczy dźwięk, który dobrze komponuje się z mroczną, nieco upiorną atmosferą podziemia.

Również pod obecnym kościołem znajdowały się niegdyś rzymskie budynki, które zostały zniszczone przez wielki pożar w 64 roku n.e., który zdewastował znaczną część miasta. Wkrótce na ich szczytach wzniesiono nowe budynki, w tym wyspę, czyli prosty apartamentowiec. Do wyspy przylegał wspaniały dom zamożnego Rzymianina, uważanego przez Kościół za wcześnie nawróconego na chrześcijaństwo. W tym czasie chrześcijaństwo było religią zakazaną i musiało być praktykowane prywatnie. Uważa się, że właściciel domu, Tytus Flawiusz Klemens, pozwolił chrześcijanom na oddawanie czci Bogu. Kilka pomieszczeń domu można zwiedzać podczas podziemi.

Na początku trzeciego wieku (od 200 rne) w Rzymie przynależność do pogańskiego kultu Mitry była szeroko rozpowszechniona. Zwolennicy kultu czcili boga Mitry, którego legendę uważa się za perskiego pochodzenia. Mitry jest często przedstawiany jako zabijający świętego byka, a krwawe rekonstrukcje obejmujące ofiary z byków były centralną częścią rytuałów mitryjskich. W San Clemente część wyspy z I wieku, która prawdopodobnie przestała być używana, została przekształcona w Mitreum, czyli sanktuarium kultowe. To miejsce kultu pogańskiego, w tym ołtarz, na którym rytualnie zabijano byki, wciąż może byćwidziany w podziemiach bazyliki.

Edyktem mediolańskim z 313 r. cesarz rzymski Konstantyn I, sam już nawrócony na chrześcijaństwo, skutecznie zakończył prześladowania chrześcijan w Cesarstwie Rzymskim. To pozwoliło religii mocno zakorzenić się w Rzymie, a kult Mitry został zakazany i ostatecznie rozwiązany. Typową praktyką było budowanie kościołów chrześcijańskich na szczycie dawnych pogańskich miejsc kultu i dokładnie to stało się w San Clemente w IV wieku. Insula rzymska, domniemany dom Tytusa Flawiusza Klemensa i Mitreum zostały zasypane gruzem, a na ich szczycie zbudowano nowy kościół. Został poświęcony papieżowi Klemensowi (San Clemente), nawróconemu na chrześcijaństwo w I wieku, który mógł być lub nie był faktycznie papieżem i mógł lub nie został zamęczony przez przywiązanie do skały i utonięcie w Morzu Czarnym. Rozkwit kościoła trwał do około końca XI wieku. Wciąż zawiera fragmenty niektórych z najstarszych chrześcijańskich fresków w Rzymie. Uważa się, że powstały w XI wieku, freski przedstawiają życie i cuda św. Klemensa i mogą być oglądane przez zwiedzających.

Na początku XII wieku pierwsza bazylika została zasypana, a na jej szczycie zbudowano obecną bazylikę. Choć stosunkowo niewielka w porównaniu z niektórymi z wspanialszych rzymskich bazylik, jest jedną z najbardziej ozdobnych w Wiecznym Mieście, ze złoceniami, błyszczącymi mozaikami i misternymi freskami. Wielu odwiedzających ledwo spogląda na kościół, zanim udaje się wprost do podziemi – brakuje im prawdziwej szkatułki kościelnejsztuka.

Wycieczkę do Bazyliki św. Klemensa można łatwo połączyć ze zwiedzaniem Case Romane del Celio lub Domus Aurea, obu równie fascynujących podziemnych miejsc. Pamiętaj o popołudniowych zamknięciach w San Clemente i zaplanuj przyjazd przed południem lub po 15:00

Zwiedzanie Bazyliki

Godziny: Bazylika jest otwarta od poniedziałku do soboty od 9:00 do 12:30 i ponownie od 15:00. do 18:00 Ostatnie wejście do podziemi o godz. i 17:30 W niedziele i święta państwowe czynne od godz. do 18:00, ostatnie wejście o 17:30 Spodziewaj się, że bazylika będzie zamknięta w ważne święta religijne. Sprawdź ich stronę na Facebooku pod kątem aktualizacji harmonogramu i zmian.

Wstęp: Wejście do górnego kościoła jest bezpłatne. Zwiedzanie podziemnych wykopalisk z przewodnikiem kosztuje 10 euro za osobę. Studenci (z ważną legitymacją studencką) do 26 roku życia płacą 5 euro, natomiast dzieci poniżej 16 roku życia wchodzą bezpłatnie z rodzicem. Opłata za wstęp jest trochę wygórowana, ale ostatecznie warto zobaczyć tę wyjątkową część podziemnego Rzymu.

Zasady dla odwiedzających: Ponieważ jest to miejsce kultu, musisz ubierać się skromnie, co oznacza brak szortów, spódnic za kolano i bezrękawników. Telefony komórkowe muszą być wyłączone, a wykonywanie zdjęć w wykopaliskach jest absolutnie zabronione.

Lokalizacja i dojazd

Bazylika św. Klemensa znajduje się w Rione i Monti, dzielnicy Rzymu znanej po prostu jako Monti. Kościół znajduje się 7 minut spacerem od Koloseum.

Adres: Via Labicana 95

Wejście i dojazd: Chociaż adres to Via Labicana, wejście znajduje się po przeciwnej stronie kompleksu, na Via San Giovanni in Laterano. Niestety ani kościół, ani wykopaliska nie są dostępne dla wózków inwalidzkich. Dostęp do kościoła i podziemi prowadzi po stromych schodach.

Transport publiczny: Ze stacji metra Colosseo do bazyliki można dojść w 8 minut. To jest 10 minut spacerem od stacji Manzoni. Tramwaje 3 i 8 oraz autobusy 51, 85 i 87 zatrzymują się na przystanku tranzytowym Labicana, około 2 minuty spacerem od bazyliki.

Jeżeli już zwiedzasz okolice Koloseum i Forum, najlepiej jest po prostu przejść się do bazyliki.